Yeniden İnşa Edilen Kurgusal Dünyanın Somut Gerçekleri

Gerçek, var olan mıdır? Yoksa var olduğu söylenen mi? İnsanlık tarihi boyunca gerçek ile kurgu arasındaki sınır, zamanın ve teknolojinin getirdiği değişimlerle sürekli dönüşüme uğradı. Gerçeklik, önce doğanın somut yüzünde, sonra insanın toplumsal düzeninde, ardından medyanın ve dijital dünyanın içinde farklı katmanlarla var oldu. Şimdi ise içinde yaşadığımız çağ, gerçeği ve yalanı, somutu ve soyutu birbirine karıştırarak yeni bir düzen yaratıyor: Kurgusal dünyanın somut gerçekleri.

Görmek mi, Bakmak mı?

İnsan gözü her şeyi görebilir mi? Yoksa gözler sadece gördüğünü sandığı şeylere mi odaklanır? Kamusal alan, bireyin toplumla olan bağını şekillendiren en temel zemindir. Ancak bu alan, artık sadece sokaklarda, meydanlarda, toplantı salonlarında değil, dijital platformlarda da kendini gösteriyor. Gerçek bir şehir meydanı ile sosyal medyadaki bir tartışma ortamı arasında nasıl bir fark var?

Eskiden gerçek, sokakta yanından geçen insanın varlığı kadar kesindi. Şimdi ise milyonlarca insanın paylaştığı görüntüler, yazılar, yorumlar arasında süzülen bir “görsel gerçeklik” var. Ancak bu, dokunulamayan, hissedilemeyen, fakat zihinlerde “var olduğu sanılan” bir gerçekliktir.

Klasik kamusal alanın yerini sanal kimliklerin yönettiği bir dijital kamusal alan aldı. Sosyal medya profilleri ve yapay zeka destekli sohbetler.  Tüm bunlar, gerçekliğin yeni yüzleri olarak kabul edilmeye başlandı. Peki, bu durum bizi görmekten uzaklaştırıp sadece bakmaya mı zorluyor?

Gerçeğin Dijital Maskelemesi

Bir insanın yüzü, onun kimliğini yansıtır mı? Fotoğraf filtreleriyle düzenlenen bir görüntü, o insanın gerçek hali midir? Medya, yalnızca olanı göstermek yerine, olmasını istediğini sunmaya başladığında gerçeklik kaybolur.

Kurgusal dünya, artık sadece edebiyatın veya sinemanın alanı değil; gündelik hayatın da bir parçası haline geldi. İnsanlar, dijital ortamda bir kimlik inşa edip o kimlikle var oluyor. Gerçek hayatta var olmayanlar, sanal dünyada en çok tanınan kişiler olabiliyor. Sahte bir gerçeklik içinde yaşamak, ona inanmayı zorunlu kılar mı?

İşte bu noktada yalanın somut gerçekliği devreye giriyor. İnandırıcı olduğu sürece her şey gerçek gibi algılanabilir. Bir haberin milyonlarca kez paylaşılması, onu gerçek yapar mı? Veya birinin hakkında söylenen yanlış bilgiler, eğer yeterince kişi tarafından kabul edilirse o kişinin gerçeği mi olur?

Sanal Gerçeklik, Somut Gerçekliğin Soyutu mu?

Bugün sosyal medya akışında gördüğümüz bir olayın gerçek olup olmadığını anlamak zor. Bir fotoğrafın yapay zeka ile üretilip üretilmediğini, bir ses kaydının gerçekten o kişiye ait olup olmadığını belirlemek gitgide güçleşiyor. İnsanlar, gördüklerini sandıklarına inanıyor, çünkü artık bakmak yeterli.

Yalanın  kurgusal dünyası artık somut bir gerçeklik haline geldi. Dijital dünya, gerçeğin yeni yüzü olarak kabul ediliyor ve insanlar bu dünyada inşa edilen hikayeleri yaşamaya devam ediyor. Ancak gerçek, yalnızca sunulanlar değil, aynı zamanda sorgulananlardır.

Belki de en büyük ironi şu: Gerçeği ararken, aslında en büyük kurguya teslim oluyoruz.