Anlaşmalı mı, Çekişmeli mi? Boşanmanın Maliyeti Artıyor

Türkiye’de evlenme yaşı yükselirken, evlilik ve boşanma maliyetlerindeki artış, toplumu evlilik tercihleri ve süreçleri konusunda zorluyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2001 yılından 2023 yılına kadar hem ilk evlenme yaşı hem de evlilik oranları önemli değişiklikler gösterdi.

İLK EVLİLİK YAŞI YÜKSELDİ, EVLİLİK ORANI AZALDI

TÜİK verilerine göre, 2001 yılında kadınların ilk evlenme yaşı ortalama 22,7, erkeklerin ise 26 idi. 2023 yılına gelindiğinde ise bu yaş kadınlarda 25,7, erkeklerde ise 28,3’e yükseldi. Bu artış, eğitim sürelerinin uzaması ve ekonomik zorlukların etkisiyle gençlerin erken yaşta evlenmeye daha isteksiz hale gelmesinden kaynaklanıyor. Ayrıca, evlilik oranlarında da bir düşüş yaşandı. 2001’de binde 8,35 olan evlilik oranı, 2023’te binde 6,63’e geriledi.

BOŞANMA ORANI YÜKSELİYOR, EVLİLİKLER KISA SÜRELİ OLUYOR

Boşanma oranlarında ise bir artış dikkat çekiyor. 2001’de binde 1,41 olan boşanma oranı, 2023’te binde 2,01’e çıktı. Özellikle 2023’te boşanmaların %33,4’ü evliliğin ilk beş yılında, %21,7’si ise altı ile onuncu yıllar arasında yaşandı. Bu durum, evli çiftlerin yarısından fazlasının on yıl içinde boşandığını gösteriyor.

EVLİLİK VE DÜĞÜN MASRAFLARI KATLANIYOR

Evlilik masrafları son yıllarda hızla arttı. 2018’de bir çiftin evlenmek için harcadığı ortalama tutar 32.500 TL iken, 2023 yılına gelindiğinde bu maliyet %167 artarak 400 bin TL’ye çıktı. İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) 2024 araştırmasına göre ise bu rakam 600 bin TL’ye ulaşmış durumda. Düğün organizasyonları, gelinlikler, takılar ve ev eşyalarının maliyetleri de büyük artış gösterdi.

BOŞANMANIN MALİYETİ DE YÜKSELDİ

Boşanma sürecindeki maliyetler de hızla yükseliyor. 2018 yılında bir saatlik avukat danışmanlık ücreti 300 TL iken, bu rakam 2024’te 3.500 TL’ye çıktı. Anlaşmalı boşanma davalarının ortalama maliyeti 2018’de 5.140 TL iken, çekişmeli davalarda bu tutar 6.650 TL olarak kayıtlara geçti. 2025 yılına ait yeni tarifelere göre, anlaşmalı boşanmanın maliyeti 75 bin TL, çekişmeli boşanmanın maliyeti ise 110 bin TL’ye çıkmış durumda.

EVLİLİK VE BOŞANMA SÜREÇLERİNİN MADDİ YÜKÜ ARTIYOR

Sonuç olarak, Türkiye’de evlenmek kadar boşanmak da maddi açıdan oldukça zorlayıcı hale gelmişken, toplumsal ve ekonomik dinamiklerdeki değişiklikler, hem evlilik tercihlerini hem de bu süreçlerin sonucunda ortaya çıkan ekonomik yükleri etkiliyor.