Şık Eroğlu: ‘Şiddet Toplumlar Üzerinde Yıkıcıdır!’

Şiddet, fiziksel veya duygusal zarar vermek amacıyla uygulanan, kasıtlı ve genellikle güçlü bir davranış biçimi.

Bakış Haber olarak Uzman Klinik Psikolog Dilan Şık Eroğlu ile röportaj gerçekleştirdik.

HABER: Pınar GÜRLER YURT

Şiddet türlerinden bahseden Şık Eroğlu, ‘Şiddet çeşitli formlarda ortaya çıkabilir ve bu formlar arasında fiziksel şiddet (dayak, yaralama), psikolojik şiddet (tehdit, aşağılamalar), cinsel şiddet (cinsel istismar, zorla cinsel ilişki) ve ekonomik şiddet (mali kontrol veya bağımsızlığın kısıtlanması) yer alır. Şiddet, bireyler arasındaki ilişkilerde, aile içi dinamiklerde, toplumsal yapıda veya uluslararası düzeyde meydana gelebilir’ dedi.

Şiddetin nedenleri karmaşık ve çok boyutludur diyen Şık Eroğlu, ‘Toplumsal, kültürel, ekonomik ve bireysel faktörlerin etkileşimi sonucunda ortaya çıkabilir. Şiddet, bireylerin ruhsal ve fiziksel sağlığını olumsuz etkileyebilir ve toplumsal düzeyde ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, şiddetin önlenmesi ve müdahale yöntemleri, toplumda önemli bir konu olarak ele alınmaktadır’ diye konuştu.

Şık Eroğlu, şiddetin türlerini şöyle sıraladı;

1. Fiziksel Şiddet: Bireyin bedensel bütünlüğüne yönelik saldırılar, yaralamalar veya tehditler içermektedir. Dayak, dövme veya silah kullanımı gibi eylemler fiziksel şiddete örnek teşkil eder.

2. Duygusal (Psikolojik) Şiddet: Bu tür şiddet, mağdurların psikolojik sağlamlıklarını hedef alır. Hakaret, küçümseme, izolasyon, manipülasyon gibi davranışlar duygusal şiddet kapsamında değerlendirilir. Bu tür, fiziksel şiddet kadar zararlı olabilir çünkü çoğu zaman istismar, görünmeyen izler bırakır.

Beceri ve yetilerini küçümsemek, karar mekanizmalarına dahil etmemek, bireysel haklarını yok saymak, yaptıklarını sürekli eleştirmek ve kendisini akılsız, aciz, yetersiz, beceriksiz, zayıf, muhtaç ve bağımlı hissettirmekte psikolojik şiddet olarak açıklanır.

3. Cinsel Şiddet: Rızaya dayanmayan cinsel eylemler veya cinsellik üzerinden yapılan istismarlar cinsel şiddet olarak adlandırılır. Bu tür şiddet, mağdurların cinsel kimliklerini, ilişkilerini ve bedenleriyle olan ilişkilerini olumsuz etkiler.

4. Ekonomik Şiddet: Bireyin ekonomik özgürlüğünün kısıtlanması, maddi kaynakların kontrol altında tutulması veya istismar edilmesi ekonomik şiddet olarak kabul edilir. Bu tür şiddet, bireylerin bağımsızlıklarını ve özsaygılarını zedeleyebilir.

Şiddetin Psikoloji Üzerindeki Etkileri

Şiddetin mağdurları, yaşadıkları deneyimlerin ardından çeşitli psikolojik sorunlar yaşayabilirler sözlerini kullanan Şık Eroğlu,  etkilerini sıraladı;

Etkiler, bireyin yaşına, cinsiyetine, yaşantısına ve destek sistemine bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Şiddetin psikoloji üzerindeki başlıca etkileri şunlardır:

1. Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB): Şiddet mağdurları, yaşadıkları travmaları sürekli olarak düşünme, kabus görme veya anksiyete hissetme gibi belirtiler yaşayabilir. Bu durum, günlük hayatlarını sürdürebilmelerini zorlaştırır.

2. Depresyon: Şiddete maruz kalan bireylerde depresyon belirtileri sıkça görülür. Umutsuzluk, yalnızlık, enerji kaybı ve yiyecek ya da uyku düzeninde değişiklikler gibi semptomlar, duygusal durum üzerinde ciddi etkiler yaratabilir.

3. Güvensizlik ve İzolasyon: Şiddet yaşayan bireyler, diğer insanlara karşı güvensizlik geliştirebilir. Bu durum, sosyal ilişkilerin zayıflamasına ve bireyin kendini izole hissetmesine yol açabilir.

4. Düşük Özsaygı: Sürekli eleştirilen, aşağılanan veya kötü muamele gören bireylerde özsaygı problemleri yaygınlaşır. Bu durum, kişinin kendine olan inancını zedeler ve kariyer, sağlık gibi alanlarda olumsuz etkilere yol açabilir.

5. Fiziksel Sağlık Sorunları: Şiddetin psikolojik etkilerinin yanında bireylerin fiziksel sağlıkları da olumsuz etkilenebilir. Anksiyete ve stres, kalp hastalıkları, sindirim sorunları gibi çeşitli sağlık problemlerine yol açabilir.

Şık Eroğlu sözlerine, ‘Şiddet, hem bireyler hem de toplumlar üzerinde yıkıcı etkilere sahip bir olgudur. Şiddet türleri, fiziksel ve duygusal zararların yanı sıra, psikolojik etkilerle de bireylerin hayatını derinden etkiler. Bu nedenle, şiddetin önlenmesi, farkındalık yaratılması ve mağdurlara destek sağlanması büyük önem taşımaktadır. Şiddete karşı durmak, sağlıklı bir toplum oluşturmanın temel taşlarından biridir’ şeklinde son verdi.