Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Son günlerde Elazığ’da miras paylaşımında yaşanan anlaşmazlıklar artınca, Bizlerde Bakış Haber olarak Elazığ’da faaliyet gösteren Avukat Merve Ayyıldız ile bir röportaj gerçekleştirdik.

Özel Haber: Aylin Solmaz

Bakış Haber’e açıklamalarda bulunan Avukat Ayyıldız, miras paylaşımında mirasçılar arasında yaşanan anlaşmazlıklarla ilgili önemli uyarılarda bulundu. Bakış Haber’e konuşan Avukat Ayyıldız Ayyıldız, miras paylaşımı konusunda, mirasçılardan birinin bile paylaşım istememesi durumunda, miras paylaşımının gerçekleşemeyeceğini ve bunun üzerine paylaşım davası açılacağını söyledi.

“MİRAS PAYLAŞIMINDA ANLAŞMA ÖNEMLİ”

Miras paylaşımı konusunda, kanunların mirasçılara iki farklı yöntem sunduğuna dikkat çeken Avukat Ayyıldız,” Miras paylaşımı, miras ortaklığını sona erdirmek için yapılan işlemdir. Miras paylaşımı nasıl yapılır diye bakıldığında kanun mirasçılara iki tür imkan tanımaktadır. İlki Anlaşmalı miras paylaşımıdır.  Mirasçılar arasında anlaşma sağlanmasıyla miras paylaşımı yapılabilmektedir. Mirasın tamamen paylaşılması mümkün olduğu gibi kısmen paylaşılabilmesi de mümkündür. Tam veya kısmi paylaşmadan söz edebilmek için oybirliği kuralı geçerlidir. Mirasçılardan biri bile tam paylaşmayı istemezse paylaşım davası açılması gerekecektir. Terekede yer alan malların mümkün ise aynen paylaşılması esastır. Değeri azalmadan bölünemeyen tereke malı, taşınmaz bütün olarak mirasçılardan birine özgülenir. Mirasçılar bir malın bölünmesi veya özgülenmesi konusunda anlaşamazlarsa, o mal satılır ve bedeli bölüştürülür. İkincisi ise Yargısal miras paylaşımıdır. Mirasçılar aralarında anlaşmalı paylaşma gerçekleştiremezse yargısal paylaşma yapılır. TMK m. 642/2’ye göre, her mirasçı, terekedeki malların aynen, olanak yoksa satış ile paylaştırılmasına karar verilmesini talep edebilir. Fakat sözleşme veya kanun uyarınca miras ortaklığını sürdürmek zorunluysa miras paylaşımı istenemez. Paylaşma davasında görevli ve yetkili mahkeme murisin yerleşim yerindeki sulh hukuk mahkemesidir. Bu dava paylaşım isteyen mirasçılar tarafından diğer mirasçılara karşı ikame edilir. Mahkeme taşınmazları mirasçılar arasında aynen bölerek paylaştıracaktır. Mahkeme taşınmazlardan her birinin tamamını birer mirasçıya vererek mirası dağıtabilir. Bu yol ile miras dağılımı yapıldığında eğer taşınmazların değerleri arasında fark varsa, eksik değere para eklenerek miras payları denkleştirilir. Aynen paylaşma olanaksız ise paylaşma satış yoluyla gerçekleştirilebilir” ifadelerini kullandı.

YASAL MİRASÇILAR KİMLERDİR?

Yasal mirasçıların, miras bırakan kişinin özel bir isteğine bağlı olmaksızın mirasçı olduğunu dile getiren Avukat Ayyıldız,”  Yasal mirasçılar, miras bırakan kişinin özel bir isteğine bağlı olmaksızın mirasçı olurlar. Bu kişiler miras bırakanla aralarındaki hısımlık bağı nedeni ile mirasçı olurlar. Miras bırakanın ölüm tarihinde sağ olan yakınları yasal mirasçıları olacaklardır. Burada yer alan yasal mirasçıların hepsi aynı anda mirasçı olmazlar. Aralarında bir sıra bulunmaktadır. Miras hukukunda mirastan kimin ne pay alacağı zümre sistemi ile belirlenir. Bu sisteme göre, alt zümrede mirasçı varken üst zümreye miras geçmez. Yani birinci zümrede mirasçı varsa ikinci zümredekiler mirasçı olamaz. Birinci zümrede mirasçı bulunmaması halinde ikinci zümre mirasçı olabilir. Aynı şekilde ikinci zümrede mirasçı varsa üçüncü zümre mensupları mirasçı olamaz. Birinci derece (zümre); miras bırakanın altsoyu İkinci derece (zümre); miras bırakanın anne-babası ve onların altsoyu (kardeşler) Üçüncü derece (zümre); miras bırakanın büyük anne-büyük babası ve altsoyu (amca, hala, dayı, teyze) Miras bırakanın eşi ise zümre mirasçısı değildir. Eş her zümre ile mirasçı olabilmektedir” dedi.

YASAL MİRASÇILARIN AÇABİLECEĞİ DAVALAR

Yasal mirasçılar, haklarının ihlal edilmesi halinde  diğer mirasçılarla anlaşamazlarsa dava açılabileceğini belirten Avukat Ayyıldız, “ Yasal mirasçılar, haklarının ihlal edilmesi halinde veya diğer mirasçılarla anlaşamazlarsa dava açabilirler. Yasal mirasçıların sıklıkla açılan davalar şöyledir:

Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi): Bu istem ile mirasçıların kimler olduğu ve paylarını gösterir ilam veya belge alınır. İzale-i şüyu: Bu davada miras kalan malları paylaşamayan mirasçılar, malların satışını sağlar. Tenkis davası: Bu dava murisin sağken yaptığı mal kaçırma işlemleri eskiye çevrilmek için açılır. Terekenin tespiti davası: Miras bırakanın tüm malvarlığını tespit etmek gerekir. Bu dava terekeye kalan hak ve borçları tespit eder. Muris muvazaası: Mirastan mal kaçırmak için yapılan işlemlerin iptali için açılan davadır. Vasiyetnamenin yerine getirilmesi: Ölen kişinin sağken vasiyetname hazırlaması halinde ölümü ile birlikte bu vasiyetin yerine getirilmesi gerekir. 7.Mirasın reddi: Maddi veya bazen manevi sebepler ile mirası kabul etmek istemeyen yasal mirasçılar ölümden itibaren 3 ay içinde reddi miras yapmalıdır” açıklamalarda bulundu.

“MİRASI KABUL ETMEMEK, MİRASÇININ TERCİHİNE BAĞLI”

Mirasın reddedilmesinin, mirasçıya mirasın getirdiği borç ve yükümlülüklerden muaf olma imkanı sağladığını ifade eden Avukat Ayyıldız,” Mirasın Reddi, mirasçının mali ve hukuki sorumluluklardan kurtulma hakkıdır. Miras bırakanın vefatından sonra mirası reddetmek, mirasçının tercihine bağlı bir işlemdir. Mirası reddeden mirasçı, miras üzerindeki haklardan feragat eder ve borçlardan muaf olur. Mirasın reddi, mirasçının kendi iradesiyle yapılabileceği gibi, miras bırakanın borçlarını ödeyememesi durumunda hükmen de gerçekleşebilir.

Türk Medeni Kanunu'na göre, mirasın reddi iki şekilde yapılabilir:

GERÇEK REDDİ: Mirasçı, mirası üç ay içinde yazılı ya da sözlü olarak reddettiğini beyan eder. Bu sürede reddedilmezse, miras kabul edilmiş sayılır.

HÜKMEN REDDİ: Mirasbırakanın borçlarını ödemekten aciz olduğu durumlarda, miras ret edilmiş sayılır. Bu durumda, mirasçıların ret beyanında bulunmalarına gerek yoktur. Ancak, ileride yaşanacak ihtilaflar için sulh hukuk mahkemesine başvurmak faydalı olabilir.