Bonderline Kişilik Bozukluğu Nedir?

Borderline kişilik bozukluğu ergenlik ve genç erişkinlik döneminde gelişmeye başlayan, kişinin çevresini algılama biçiminde düşünme tarzında, insanlar hakkındaki algılarında ve insan ilişkilerinde problemlere oluşturan bir rahatsızlıktır. Bakış haber olarak, Uzman Klinik Psikolog Dilan Şık Eroğlu ile röportaj gerçekleştirdik.

Özel Haber: Pınar Gürler Yurt 

Borderline kişilik bozukluğu tanısı almış bireylerin kendileriyle alakalı duygu ve düşüncelerinde, sürekli bir değişkenlik söz konusu olduğunu vurgulayan sözlerine, ‘Bir gün çok iyiyken ertesi gün çok kötü hissedebilirler ve bu durum gün içinde bile değişiklik gösterebilir. En belirgin özelliği duygusal dalgalanmalarının üst düzeyde oluşudur. Belirtmek isterim ki kişilik bozuklukları çok hassas bir konudur. Bu yüzden vereceğim bilgileri okurken asla kendinize tanı koymamalısınız. Önemli olan bu bozukluklar ile ilgili farkındalık sahibi olmaktır ve psikiyatrik hastalıkların tanısını bizler değil psikiyatri hekimleri koyar’ dedi.

BORDERLİNE KİŞİLİK BOZUKLUĞU NELERDİR? BİR KİŞİNİN DUYGUSAL DÜZENLEMELERİNİ VE GÜNLÜK YAŞAMLARINI NASIL ETKİLER?

Duygu düzenleme kişinin duygularıyla ilgi öğrenme, dikkat, kimlik, sosyal etkileşim ve davranış gibi birçok süreci organize etme yeteneğini etkileyen bir durumdur diyen Şık Eroğlu, ‘Sürekli duygularınızın değiştiğini varsayın ve hissedeceklerinizi bir düşünün. Bu sorunun cevabı tam olarak bu düşünceden sonra hissettiğiniz karmaşıklık duygusunda saklı. Sürekli değişken ruh hali kafa karışıklığına ve duygusal karmaşaya neden olacak, karar vermek ve bununla birlikte sakinleşmekte güçleşecektir. Duygusal düzensizlik, bozulmuş düşünce kalıpları, dürtüsel davranışlar, öfke nöbetleri, kararsız ilişkiler, reddedilme korkusuna bağlı kendine zarar verme eğilimi ve geçici kişiler arası ilişkilerdir. Bu durum kişinin kendini tanıyamaması, zor durumlarda kendine hakim olamaması ve sakinleştirememesi durumlarını ortaya çıkarabilir. İlişki hayatları genel olarak zor ve karmaşıktır. Bu durum kişilerde reddedilme kaygısına sebep olur. Reddedilme kaygısı olan kişiler “terk edilmeden terk etme” eğiliminde olup ilişkilerini düşünmeden bitirme eğilimine girebilir’ ifadelerini kullandı.

BORDERLİNE KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN TEDAVİSİNDE HANGİ TERAPİ YÖNTEMLERİ EN ETKİLİ KABUL EDİLİYOR?

Borderline kişilik bozukluğu tanısı MMPI testi ile konduğunu ve çocukluk yaşantıları bugün ki belirtiler ile beraber süreçteki konsültasyon hekimin ekolüne ve kararına bağlı olarak da değişebildiğini söyleyen Şık Eroğlu, terapi yöntemlerini şöyle sıraladı:

Şema terapi  BKB’de geçerliliği kanıtlanmış bir terapi ekolüdür. Şema terapinin amaçları ve faydaları şu şekilde listelenebilir:

•            Kişilerin erken dönemde karşılanmamış ihtiyaçlarının işareti olarak korku, üzüntü ve yalnızlık hisleri ile baş edebilecek duruma getirmek,

•            Bireylerin kendi duygusal dünyası ile kopukluk yaşamadan bağlantı kurması,

•            Ani tepkilere sınır koyup duygularını ifade edebilmesini sağlamak,

•            Anne-baba kaynaklı, kendini eleştirme ve cezalandırmaları azaltıp gerçekçi amaç ve beklentiler elde eden bireyler olmak,

•            Olumsuz davranışların altında yatan nedenleri anlamak,

•            Sizi zorlayan olumsuz davranışların farkına varıp baş edebilmek,

•            Size zarar veren ilişkileri sürdürmenin sebeplerini anlamlandırmak,

•            İletişim becerilerinizi geliştirerek ilişkilerin kalitesini artırmak,

•            Geçmişteki duygusal ihtiyaçları belirleyip bugün bunları karşılamak amacıyla adım atmak,

•            Çocukluğunuzdan bu yana gelen işlevsiz davranışları fark edip işlevsel hale getirmek.

ÇOCUKLUK TRAVMALARININ VEYA ERKEN YAŞTA YAŞANAN OLUMSUZ DENEYİMLERİN BKB İLE İLİŞKİSİ NEDİR?

Borderline Kişilik Bozukluğun bulunan bireylerde ihmal istismar benzeri erken dönem travmatik durumlarına sık rastlandığını söyleyen Şık Eroğlu, ‘Çocukluk döneminde bakım veren kişinin biri ya da her ikisi tarafından ihmal edilmek, çocukluk döneminde suçluluk duygusu ve kaygıyla büyütülmek veya ciddi mental rahatsızlığı olan başka bir aile üyesiyle aynı evde yaşamak Borderline Kişilik Bozukluğu olan kişilerin geçmişinde yaygın olarak görülmektedir’ dedi.

BORDERLİNE KİŞİLİK BOZUKLUĞU OLAN BİREYLERDE KRİZ ANLARI NASIL YÖNETİLİR?

Borderline kişilik bozukluğu, depresyon, anksiyete gibi diğer psikolojik bozukluklarla bir ilişki içindedir diyen Şık Eroğlu, ‘Borderline bireylerde Eştanı durumu sıklıkla bulunmaktadır. Psikiyatrik tanıların aynı anda olmasına “eş tanı” adını vermekteyiz. Bu kişilik bozukluğunda duygu geçişleri sık ve yoğun olduğundan depresyon ve kaygı gibi psikiyatrik hastalıklar ile beraber de görülebilmektedir’ ifadelerini kullanarak sözlerine  ‘Bu durum uzun süreli psikiyatrik tedavi süreci gerektiren bir süreçtir. Terapi ile beraber duygu geçişleri tanınınmaya başlar ve kendine öfke ve duygu ataklarında nasıl davranması gerektiğini öğrenir. Kriz yönetimi için ana çözümleyici kişinin hastalığını ve duygularını tanımlayabiliyor olmasıdır’ ekledi.